Als je iemand vraagt: ‘hoe was je schooltijd?’ komt er altijd een antwoord over de beleving. Waarom heeft het onderwijs daar dan eigenlijk zo weinig aandacht voor? Onderwijs kijkt voornamelijk naar de output, zoals scores en resultaten. Toch zouden we juist de beleving veel meer als uitgangspunt moeten nemen, net zoals in de vrijetijdssector.
Samen met Peter Loonstra, onderwijsadviseur bij draaijer+partners, besprak ik hoe de visie en manier van denken vanuit leisure vertaald kan worden naar de onderwijssector.

Mensen vragen om belevingen en ervaringen. Om huisvesting echt een ervaring te laten zijn, draait het dus om mensen. Het vertrekpunt moet dan ook altijd een analyse van de doelgroep zijn. Wie is de gebruiker van het gebouw en wie zijn verder nog bij het gebouw betrokken? In het onderwijs heb je te maken met leerlingen en docenten, maar ook met de ouders. Deze drie groepen hebben andere behoeften en eisen als het gaat om het schoolgebouw. Eigenlijk bevragen hen zelden. Wat vinden leerkrachten, kinderen en ouders fijn aan een gebouw? Wat hebben ze nodig? Monitoren we dat ook? Helaas is het antwoord hierop vaak ‘nee’. Vaak worden keuzes gebaseerd op aannames, zonder die concreet te checken. Het is de kunst om niet vóór hen te denken, maar om je echt in te leven in hun beleefwereld.

Ouders hebben met name bij primair onderwijs invloed op schoolkeuze voor hun kind. Belangrijk is om te weten wat zij daarbij belangrijk vinden. Dit kan zijn een moderne inrichting, een grote speelplaats of een hoge mate van hygiëne. Dit zijn weer andere zaken dan de wensen van het kind. Die wil een school en een schoolplein waar het leuk is om naar toe te gaan en waar hij/zij een goede sfeer en een warm gevoel beleeft. Beleving – het gevoel – is ook bepalend bij de keuze van het kind richting het voortgezet onderwijs.

De kracht van beleving
Een mooi voorbeeld zijn topvoetbalclubs. Zij zijn top omdat alles letterlijk goed en in de puntjes geregeld is. Voorop staat de doelgroep: de huisvesting is ingericht met als uitgangspunt wat de spelers, staf en organisatie nodig hebben om optimaal te presteren. Zoals bijvoorbeeld lichamelijke ondersteuning (fysiotherapie) en psychische ontspanning. Dit is ook toepasbaar in het onderwijs. Om kinderen goed te laten presteren, is de eerste gedachte misschien niet direct een ontspanningsruimte voor leraren. Maar eigenlijk is het júist van belang om ook een fijne school voor werknemers te maken. Zij zijn immers degenen die de leerlingen goed les moeten kunnen geven.

Wat leerkrachten tegenwoordig moeten bolwerken is een knappe prestatie. Grote klassen, veel prikkels en voortdurend aanpassen aan de situatie. Het is logisch dat zij behoefte hebben aan een rustplek waar zij zich halverwege de drukke dag even kunnen ontspannen. Zodat zij zich daarna weer goed kunnen inspannen en lesgeven. Het schoolbestuur moet nagaan wat de collega’s nodig hebben om het ze zo goed mogelijk naar de zin maken. Dit begint bijvoorbeeld al bij goede koffie. Iedere collega moet zich prettig voelen bij alles wat hij/zij in het gebouw doet. De randvoorwaarden moeten goed geregeld zijn. De horeca is een goed voorbeeld. Door goed voor het personeel te zorgen, zijn zij vriendelijk en bieden een goede service naar de klanten. Klanten ervaren een prettig verblijf en dat is precies wat je leerlingen en ouders op school ook gunt. Ontspannen leerkrachten en leerlingen die goed presteren. Een win-win-situatie dus.

Kom uit de comfort zone!
Wij dagen je uit. Stap uit de vaste patronen en vertaal de vraag van de gebruiker. In de praktijk zien we regelmatig dat scholen in hun huisvesting vragen om een glijbaan. Maar laten we eerst eens naar de verdieping kijken: wáárom willen ze een glijbaan? Een glijbaan is maar een kortdurende activiteit, waarbij het prettige gevoel snel wegebt. Het gaat om de reden erachter en dat is ontspanning. We moeten de oplossing dus zoeken in de vraag: hoe kunnen we de kinderen het beste langdurig laten ontspannen? Gelukkig zijn er tegenwoordig een heleboel goede, educatieve variaties op de ouderwetse glijbaan. Met een visie op bewegend leren kun je beleving (ontspanning) koppelen aan educatie (inspanning). Zodat het wordt ingebed in het onderwijs en niet een statisch, losstaand onderdeel is. De huisvesting moet een langdurig, ontspannend en inspannend effect faciliteren.

Zowel schoolbesturen, ontwerpers als adviesbureaus kunnen een voorbeeld nemen aan het bedrijfsleven, waar goed gekeken wordt naar wat de klant wil. Kijk eens naar Apple en Boldking: van aankoop tot het uitpakken van het product staat alles volledig in teken van beleving. Door binnen het onderwijs meer te focussen op beleving, stijgt het welbevinden van leerkrachten en leerlingen, wat uiteindelijk de leerprestaties en tevredenheid van alle partijen ten goede komt.

De Customer Journey begint dus met het praten met je stakeholders. Ga met ze in gesprek over wat ze nodig hebben, maar vooral wáárom ze het nodig hebben. Door een goede behoeftenanalyse te maken bij onderwijsprojecten creëer je een sterkere gouden driehoek tussen kind, ouder en leerkracht. Je zult zien dat er meer betrokkenheid is van leerlingen, ouders en leerkrachten, omdat de huisvesting veel meer is afgestemd op hun (onderwijs)behoeften.

Geschreven door: Frankwin van Beers

De leisure sector is als geen andere sector in staat om belevingen en positieve gebruikservaringen te creëren en realiseren. Omgevingen en gebouwen die inspireren. Dat is toch wat we willen? En daarnaast moeten deze plekken ook nog tegen zo laag mogelijke kosten worden onderhouden. De marges zijn vaak flinterdun! Is het dan alleen maar halleluja of zit er ook een downside aan? 

Veel creativiteit wordt veelal in de ‘voorkant’ van het proces gestopt. Het ontwikkelen van het concept, vaak heel beeldend, gebeurt met veel passie en energie. En we zien dat het maakproces vaak met hele andere partijen en processen gebeurt. Met ‘kunstenaars’ die de wereld over reizen en maanden werken vanuit een caravan om op de locatie de werkzaamheden te verrichten. 

Spanningsveld tussen creativiteit en haalbaarheid
Maar toch, we zien ook dat creativiteit wel eens ten koste gaat van de financiële haalbaarheid. En dat er onvoldoende in samenhang met de businesscase wordt gewerkt. De wens is nog wel eens groter dan de werkelijkheid. Creativiteit, budget en planning moeten in samenhang worden gebracht: het mag nooit alleen freewheelen worden, beheerst creëren is de opgave.  

Belang van goed projectmanagement
Hoe zorg je ervoor dat alle ‘kunstenaars’ wel binnen kaders aan de gang zijn? Het begint door simpel kaders aan te geven…. Planning en budget zijn thema’s die ook in de leisure gelden. Op de goede momenten de goede dingen doen. Bijvoorbeeld niet te vroeg al uitwerkingen maken die later weer opnieuw gedaan kunnen worden. Met andere woorden: projectmanagement waarbij je elkaar inspireert, versterkt en helpt efficiënt te werken. Respect voor de benodigde kunsten, met daarbij de helderheid die kunstenaars nodig hebben! 

Juist de koppeling van creativiteit en businesscase is vereist in de leisure. Het denken vanuit harde kaders zijn we gewend in de traditionele sectoren. Laten we dit element toevoegen aan de creativiteit, passie en drive die we zien in de leisure.  

Geschreven door: Peter Ruchti

Disney deed het al, Pine & Gilmore hebben in de jaren ’90 hier meer een (wetenschappelijke) onderbouwing aan gegeven. En zo is het nog steeds. Je hebt onderdelen waar de praktijk verder is dan de theorie. Het creëren van belevingen, mensen weten te verleiden is specifiek ontwikkeld in de leisure sector. Veel is gebaseerd op ervaring en gevoel. Wat kunnen onderwijs, zorg of kantoren hiervan toepassen?

Eén van de leerpunten uit de leisure is dat het vaak moet leiden tot meer bezoekers, meer inkomsten en lagere exploitatie. Het mag geen ‘leeg’ verhaal zijn. Dat wordt direct in de exploitatie gevoeld. Juist in de leisure sector zijn strategie, concept en exploitatie direct verweven. Vanuit het exploitatiebelang naar de opgave te kijken, biedt een grote kracht. 

Het creëren van een positieve gebruikservaring
Juist door vanuit het exploitatieperspectief te kijken bestaat een grote behoefte aan het concreet maken van de belevingsopgave. Het memorabel maken van omgevingen en ruimten werkt alleen als het ‘hele plaatje klopt’. Alle aspecten, tot in de kleinste details, moeten aansluiten. Het plezierig maken van het verblijf, het creëren van een positieve gebruikservaring, is een concrete opgave: het bieden van bijvoorbeeld hospitality is hieraan onlosmakelijk verbonden. Ruimten moeten ook ‘beleefbaar’ worden gemaakt. En ook nog eens voor verschillende doelgroepen met verschillende motieven.

Het begint met ambitie
Dit is geen geen makkelijke opgave en vereist creativiteit en het buiten de gebaande paden kijken. Zeker met de huidige opgave met betrekking tot circulariteit, energieverbruik et cetera zijn ook andere invalshoeken gewenst. Hoe zorgen we ervoor dat dit wordt bereikt? We zien dat concept- en ontwerpprocessen in de leisure vaak op een andere wijze verlopen en dat dit ook leidt tot andere resultaten. Maar het begint met ambitie! Laat dit nu eens de insteek en de uitdaging zijn. Laten we zorg-, onderwijs- en kantooromgevingen maken met de ambitie om belevingen te creëren en positieve gebruikservaringen aan onze klanten bieden. Ik ben ervan overtuigd dat dit organisaties echt ten goede gaat komen! 

Zoals eerder gezegd is de leisure sector uniek in het creëren van belevingen en het maken van concepten die werken. Dit is voor het grootste deel vakwerk waarin de wetenschap maar een beperkte rol speelt. Maar dit hoeft geen vrijgeleide te zijn om creatievelingen aan de gang te laten gaan zonder budget en planningsrestricties.

Geschreven door: Peter Ruchti

Na negen jaar ontwikkelen en realiseren van het mooiste dierenpark van Europa, WILDLANDS start ik onder de vlag van de Draaijer Group de nieuwste dochter Building Leisure. Tijdens deze intensieve en leerzame periode werkte ik vanaf het begin nauw samen met Peter Ruchti die de rol van projectdirecteur vervulde. Peter en een aantal van zijn collega’s van draaijer+partners vanuit de bouwkant en ik met vanuit mijn leisure specialisme. Dezelfde drive, ideeën en uitgangspunten, met één doel voor ogen: een prachtig dierenpark realiseren met de juiste ambitie en kwaliteit, binnen de tijd en het beschikbare budget. We hebben in die periode wel eens gekscherend gezegd: “Hier moeten we in de toekomst meer mee doen”. Zie hier het resultaat: de oprichting van Building Leisure. Een nieuw bedrijf dat leisure ademt en met jarenlange ervaring en de juiste ontwikkel- en bouwkennis complexe leisure opdrachten tot een succes maakt.

Building Leisure werkt aan Serious Fun
Consumenten vragen om nieuwe belevingen en ervaringen. Maar hoe zorg je ervoor dat fantasierijke plannen veranderen in een renderend businessmodel, dat ook op de lange termijn beheersbaar en succesvol is? Bij Building Leisure zijn we bezig met de serieuze kant van vrije tijd. In het spanningsveld tussen droom en werkelijkheid zijn wij de regisseur van realistische projecten.

Binnen de Draaijer Group is met name draaijer+partners al jaren actief in de leisure markt. Van musea tot theaters, van dierenparken tot voetbalstadions. Om deze leisure expertise een gezicht te geven en alle vakmanschap van de organisatie ook echt samen te brengen worden vanaf nu alle leisure activiteiten vanuit Building Leisure georganiseerd. Doel hiervan is om naast de activiteiten in Nederland ons ook sterker te kunnen richten op het buitenland.

Building Leisure voegt creativiteit en realisme samen
Leisure is beleving. Voor het creëren van de uiteindelijke beleving is de samenhang tussen conceptontwikkeling, realisatie en exploitatie cruciaal. Het hier op sturen is een aparte tak van sport. In dit speelveld zijn wij de regisseurs die het maximale resultaat realiseren met inbegrip van de traditionele drieluik kwaliteit, tijd en geld. De benodigde expertise brengen we aan tafel en laten we samenwerken met de creativiteit om te komen tot een haalbare en maakbare businesscase. We blijven betrokken tot en met de operationele exploitatie. Ons doel is de droom van onze opdrachtgever waar te maken. Serious Fun is Serious Business.

Opdrachten
Nog voor de start van Building Leisure zijn we benaderd door This Is Holland in Amsterdam. Een attractie met een panoramavliegsimulator langs vele mooie locaties in Nederland. Inmiddels zijn we hier enige tijd vol overgave bezig en ondersteunen we een geweldig team om de organisatie te optimaliseren. Vanuit de Draaijer Group zijn we lopende opdrachten aan het versterken, zo werken we aan de voetbalstadions van VVV-Venlo, SC Cambuur en FC Emmen. Ook waren we al betrokken bij een aantal nieuwe concepten, waarbij we het concept en de haalbaarheid aan het verdiepen zijn. Ook hier wordt weer nauw samengewerkt met financiers, exploitanten en (concept)ontwikkelaars.

Benieuwd naar de aanpak en de diensten van Building Leisure? Wij komen graag kennis maken en vertellen over onze kennis van en ervaring met leisure projecten en alle vragen te beantwoorden.

Geschreven door: Frankwin van Beers